مواجهه ۴۰ درصد از گونه‌های دنیا با «خطر انقراض»
تاریخ انتشار: ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۷۵۶۳۴
رئیس گروه اکولوژی تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست ضمن توضیح درباره تبعات گونه‌های مهاجم و شرح آیین‌نامه و ماده قانونی مربوط به آن در قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌ها گفت: در دنیا معرفی گونه‌های مهاجم، حدود ۴۰ درصد از گونه‌های در معرض تهدید را با خطر انقراض مواجه کرده است.
ریحانه پرهیزگار در گفت و گو با ایران اکونومیست با اشاره به انتشار فهرست گونه‌های گیاهی و جانوری غیربومی مهاجم در تالاب‌ها اظهار کرد: گونه‌های مهاجم دومین عامل تهدیدکننده تنوع زیستی بعد از تخریب زیستگاه محسوب می‌شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: در دنیا معرفی گونه‌های مهاجم، حدود ۴۰ درصد از گونه‌های در معرض تهدید را با خطر انقراض مواجه کرده است.
اما و اگرهای آسیب‌های گونه‌های مهاجمرئیس گروه اکولوژی تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست درباره تبعات حضور گونه‌های مهاجم توضیح داد: معرفی گونه‌ها به زیستگاه‌هایی که به‌طور طبیعی به آن تعلق ندارند، به دلایل متعددی که ممکن است تصادفی یا آگاهانه و با اهداف مشخصی باشد، می‌تواند پیامدهای منفی بر ساختار زیستگاه، ترکیب جامعه و تغییرات ژنتیکی داشته باشد. گستره تاثیرات اکولوژیک گونه‌های غیر بومی مهاجم بسیار وسیع است. تأثیرات اکولوژیک، شامل تغییرات در میزان بیان ژن و هیبریداسیون تا تغییر کامل شبکه‌های غذایی می‌شود.
به گفته وی تاثیرات اکولوژیک گونه‌های غیربومی در پنج سطح از سازماندهی زیستی شامل ژنتیک، فرد، جمعیت، جامعه و اکوسیستم بروز می‌کند. گونه‌های غیر بومی همچنین می‌توانند از طریق تغییر در فاکتورهای محیطی، وضعیت اقتصادی و زمینه‌های اجتماعی بر انسان تاثیر بگذارند و اجزای اصلی زندگی وی را تحت تاثیر قرار دهند.
پرهیزگار باتوجه به پیامدهای منفی ذکر شده گفت: جریان جهانی کنترل گونه‌های غیر بومی به مرور زمان و طی فرایندهای مختلف به منظور پاسخگویی به نیازهای مختلف به‌وجود آمده است. تعامل با گونه‌های غیر بومی در قوانین بین المللی نه همه جانبه و نه قاطعانه است.
قوانین برای مقابله با گونه‌های مهاجم چه می‌گویند؟رئیس گروه اکولوژی تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به برخی قوانین و اسناد بین‌المللی توضیح داد: برخی قوانین و اسناد بین‌المللی توافق‌های چندجانبه محیط زیستی هستند که در متن آنها گونه‌های غیر بومی به عنوان تهدیدی برای گونه‌های بومی و اکوسیستم‌ها آورده شده است. سایر توافق‌ها اغلب از گونه‌های غیربومی به عنوان آفت و ناقل بیماری به انسان، گیاهان و جانوران یاد می‌کنند.
وی تاکید کرد: به دلیل کمبود توافق‌های بین‌المللی در این زمینه، معمولا دستورالعمل و راهنمای کارآمدی برای مواجهه با گونه‌های غیربومی وجود ندارد. هر کشور با توجه به سیاست‌های خود، مجموعه قوانینی را برای مقابله و مبارزه با گونه‌های غیر بومی و مهاجم تدوین کرده است. با این حال قوانین موجود خلاء های بسیاری برای مبارزه با گونه‌های غیربومی دارند و کشور ما نیز از این امر مستثنی نیست.
پرهیزگار ادامه داد: با توجه به نبود قوانین شفاف و مشخص در این خصوص و بعضاً عدم هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف، سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی حفظ تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی کشور، نسبت به تعریف ماده قانونی مرتبط با موضوع گونه‌های غیر بومی مهاجم در سال ۹۶ اقدام کرد.
وی با اشاره به قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌ها گفت: براساس ماده ۳ قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور مصوب اردیبهشت‌ماه سال ۹۶ وارد کردن گونه‌های گیاهی و جانوری غیربومی مضر به تالاب‌ها ممنوع است و فهرست این گونه‌ها باید توسط سازمان تعیین و به‌طور رسمی منتشر شود.
رئیس گروه اکولوژی تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به آیین‌نامه این قانون اظهارکرد: در آیین‌نامه قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌ها، موسوم به آیین‌نامه اجرایی جلوگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب‌ها، نحوه محاسبه خسارات وارده به تالاب از طریق گونه‌های مهاجم مشخص شده است.
پرهیزگار در پایان با اشاره به تکالیف سازمان حفاظت محیط زیست براساس قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌ها اظهار کرد: سازمان حفاظت محیط زیست بر اساس تکلیف مندرج شده در ماده ۳ قانون حفاظت، احیاء و مدیریت تالاب‌ها، فهرست گونه‌های گیاهی و جانوری غیربومی مضر برای تالاب‌ها را با همکاری مراکز تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و دفاتر تخصصی ذی‌ربط به‌روزرسانی و11 آبان ماه سال جاری در روزنامه رسمی به شماره ۲۲۶۰۹ منتشر کرد.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: تالاب ، سازمان حفاظت محیط زیست ، گونه مهاجم ، قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالابهامنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: تالاب سازمان حفاظت محیط زیست گونه مهاجم قانون حفاظت احیا و مدیریت تالاب ها احیا و مدیریت تالاب ها گونه های غیر بومی گونه های غیربومی گونه های غیر گونه های مهاجم قانون حفاظت بین المللی آیین نامه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۷۵۶۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«حفاظت» به بقای گونه‌ها کمک می‌کند
بر اساس نتایج یک مطالعه بین‌المللی، عمده اقدامات حفاظتی کمک می‌کند تنوع زیستی در جهان کمتر از دست برود.
به گزارش ایسنا، گروهی بین‌المللی از کارشناسان طی یک دوره ۱۰ ساله به بررسی اقداماتی از جمله پرورش تخم ماهی شینوک (نوعی سالمون) برای رهاسازی تا ریشه‌کنی جلبک‌های مهاجم پرداختند.
نویسندگان گفتند یافته‌های آنها یک «روزنه امید» برای کسانی است که در زمینه حافظت از گونه‌های جانوری و گیاهیِ در معرض خطر می‌کوشند.
در حال حاضر یک سوم کل گونه‌هایی که تحت نظر هستند به دلیل فعالیت‌های انسانی در خطر انقراض قرار دارند.
در این مطالعه که در ژورنال «ساینس» منتشر شده، دانشمندان از ده‌ها موسسه پژوهشی، ۶۶۵ برنامه حفاظت از محیط زیست را بررسی کردند که قدمت برخی از آنها به سال ۱۸۹۰ می‌رسید.
اینها در کشورها، اقیانوس‌ها و به روی انواع مختلف گونه‌ها انجام شده بودند و نتایج نشان داد که دو مورد از هر سه مورد کار حفاظتی اثر مثبت داشته است.
دکتر «پنی لانگهامر»، معاون اجرایی موسسه خیریه محیط زیست «ری:وایلد»، یکی از نویسندگان این مقاله گفت: اگر این روزها سرفصل های مربوط به انقراض را بخوانید، ممکن است راحت دچار این تصور شوید که ما در تنوع زیستی شکست خورده‌ایم – اما باید تصویر جامع‌تر را در نظر داشت.
این مطالعه قوی‌ترین شواهد تا به امروز را ارائه می‌کند دایر بر اینکه «حفاظت» نه فقط وضعیت تنوع زیستی را بهبود می‌بخشد و از سرعت افت تنوع زیستی می کاهد، بلکه زمانی که موثر می‌افتد، واقعا اثرگذار است.
روایات موفقیت:
* کاهش ۷۴ درصدی روند نابودی جنگل‌ها در حوضه کنگو پس از معرفی برنامه‌های مدیریتی
* به دلیل مدیریت گونه‌های صیاد در جزایر حائل فلوریدا، شمار جمعیت یک نوع پرستوی دریایی به نام «لیست ترن» دو برابر شد
با این حال، در یک مورد از هر پنج مورد، اقدامات حفاظتی باعث کاهش جمعیت گونه‌های هدف شده بود.
دکتر لانگهامر گفت: یکی از جالب‌ترین یافته‌ها این بود حتی زمانی که یک مداخله حفاظتی برای گونه‌ای که در نظر گرفته شده بود کارساز نبود، گونه‌های دیگر ناخواسته سود بردند.
برای مثال، ایجاد مناطق حفاظت‌شده برای اسب‌های دریایی استرالیایی به این معنی بود که تعداد بیشتری از آنها طعمه می‌شدند زیرا جمعیت گونه‌های شکارکننده آنها افزایش یافته بود.
اینکه تنوع گونه‌ها و جمعیت آنها دچار نوسان شود طبیعی است - اما سرعت انقراض اکنون ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر سریعتر از آن است که دانشمندان انتظار دارند.
به گزارش بی بی سی، دانشمندان بر این باورند که تغییر اقلیم، نابودی زیستگاه و گسترش گونه‌های مهاجم از عوامل این وضع است.
در سال ۲۰۲۲ تقریبا ۲۰۰ کشور «چارچوب جهانی تنوع زیستی» را امضا و توافق کردند که روند افت طبیعت را تا پایان دهه متوقف کنند.
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است